น่าจะน้อยคนที่ไม่รู้จัก อิเกีย (IKEA) บริษัทเฟอร์นิเจอร์ยักษ์ใหญ่สัญชาติสวีเดน ที่เข้ามาบ้านเราไม่กี่ปีมานี้ แต่กวาดส่วนแบ่งในตลาดไปไม่น้อยเลยทีเดียว
ขอเกริ่นสักหน่อยว่า บริษัทระดับโลกแห่งนี้ ก่อตั้งโดย Ingvar Kamprad ตอนอายุ 17 ปีเท่านั้น คุณ Ingvar เติบโตมาในยุคที่คนสวีเดนมีสภาพความเป็นอยู่ที่ไม่ดีเลย บ้านก็รกรุงรังมาก ไม่มีระเบียบ แถมเฟอร์นิเจอร์ก็มีราคาแพง คนสมัยนั้นเลยไม่ค่อยมีเฟอร์นิเจอร์ใช้ เช่น บ้านจำนวน 130 หลัง จะมีเตียงแค่ 13 เตียงเท่านั้น และสมัยที่ว่านั้นคือประมาณปี 1940
การออกแบบสินค้าของอิเกียทำตามนโยบาย “The Swedish People’s Home” ที่รัฐบาลผลักดันตั้งแต่ปี 1930 เพื่อต่อสู้กับความยากจนและสภาพความเป็นอยู่ที่ย่ำแย่ พออิเกียใช้สิ่งเหล่านี้เป็นที่ตั้ง มันจึงเป็นที่มาของการผลิตเพื่อให้คนส่วนใหญ่เข้าถึงได้ มีราคาถูก มีดีไซน์และฟังก์ชั่นที่ดี
………………..
หนึ่งในไอเดียสุดยอดของอิเกียที่เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก คือ Flat Pack หลักการของมันคือบรรจุและขนส่งสินค้าโดยถอดชิ้นส่วนต่างๆ ให้เข้าไปอยู่ในกล่องที่เล็กที่สุดเท่าที่จะเล็กได้ แล้วให้ลูกค้าไปแกะประกอบเอง ด้วยความคิดว่า เขาไม่ขนส่งอากาศ (Transport Air) ให้เปลืองตังค์
Flat Pack และการให้ลูกค้าเป็นคนประกอบของเอง สองสิ่งนี้ไม่ได้มีมาแต่แรก แต่ถูกสังเกตพบโดยบังเอิญในปี 1953 โดย Gillis Lundgren พนักงานคนที่สี่ของอิเกีย ผู้ออกแบบสินค้าอิเกียกว่า 200 ดีไซน์
วันหนึ่งคุณ Gillis หงุดหงิดมาก เพราะอยากเอาโต๊ะใส่ท้ายรถแต่ใส่ไม่ได้ แกก็เลยเอาขาโต๊ะออกซะเลย และนั่นก็เป็นที่มาของโต๊ะรุ่น LÖVET สินค้า Flat Pack ชิ้นแรก ที่ทุกวันนี้ก็ยังมีขายอยู่ในอิเกีย
………………..
Flat Pack กลายเป็นนวัตกรรมหนึ่งในเบื้องหลังความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของอิเกีย ประโยชน์ที่ตามมาต่อองค์กรนั้นมหาศาล เช่น
– ผลิตสินค้าราคาถูกลงได้เพราะลูกค้าเป็นคนประกอบเอง
– เพราะสินค้าแบน จึงจัดเก็บของไว้ในคลังได้เยอะมาก มีแค่ตัวโชว์ที่ประกอบเสร็จแล้วที่ใช้พื้นที่
– ส่งสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าคู่แข่ง เพราะใช้พื้นที่น้อยกว่า ชำรุดเสียหายยากกว่า
– ทำให้งานชิ้นต่อๆ มาของชาวอิเกีย สะอาดตา เรียบง่าย และคำนึงถึงการใช้งาน
………………..
Gillis Lundgren เสียชีวิตไปแล้วในวัย 86 เมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ปี 2016 แต่งานของเขาจะยังเป็นแรงบันดาลใจให้นักสร้างสรรค์รุ่นใหม่ได้ศึกษาต่อไป อย่างไม่ต้องสงสัย
